Bu il Ba­kı-Tbi­li­si-Qars də­mir ­yo­lu xət­ti­nin ti­kin­ti­si­ni uğur­la ba­şa çat­dı­ran Azərbay­ca­nın dünya­da mü­hüm nəq­liy­yat dəh­li­zi ki­mi möv­qe­yi da­ha da möhkəm­lən­di. “Azər­baycan Də­mir Yol­la­rı” QSC-nin səd­ri Ca­vid Qur­ba­no­v  “Milli Məclis” jurnalına müsahibəsində “Şərq-Qərb” və “Şi­mal-Cə­nub” nəq­liy­yat dəh­liz­lə­ri la­yi­hə­lə­ri­ni də uğur­la real­laş­dı­ran Azərbay­ca­nı bu sa­hə­də göz­lə­yən pers­pek­tiv­lər ba­rə­də danışıb.

Koordinat.az Cavid Qurbanovun “Milli Məclis” jurnalına müsahibəsini təqdim edir:

- Ba­kı-Tbi­li­si-Qars də­mir yo­lu xət­ti­nin si­ya­si, iq­ti­sa­di sə­mə­rə, sü­rət və vaxt tez­li­yi ba­xı­mın­dan rə­qa­bət­li­li­yi­ni ne­cə də­yər­lən­di­rir­si­niz?
- Müasir dövr­də nəq­liy­yat Azər­bay­ca­nın iq­ti­sa­di si­ya­sə­ti­nin əsas tər­kib his­sə­si­nə çev­ril­miş­dir və Azər­bay­can Pre­zi­den­ti cə­nab İl­­ham Əli­ye­vin daim diq­qət mər­kə­­zin­də­dir. Döv­lət baş­çı­sı­nın tap­şı­­rıq­ları sa­yə­sin­də son il­lər ər­zin­də bu sa­hə­yə iri­həcm­li in­ves­ti­si­ya­lar ya­tı­rı­la­raq, bu­ra­da əsl dö­nüş ya­­rat­maq müm­kün olub. Azər­bay­­ can ya­xın pers­pek­tiv­də iri tran­zit və lo­gis­tik mər­kə­zə çev­ri­lə­cək. Bu məq­səd­lə öl­kə­də av­to­mo­bil, də­mir yo­lu, su və ha­va nəq­liy­yat növ­lə­ri­nin ümu­mi in­ki­şa­fı­nı tə­min edə­­cək st­ra­te­ji proq­ram­lar ha­zır­la­na­­ raq tət­biq olu­nur. Bu­nun sa­yə­sin­­də Azər­bay­ca­nın tran­zit öl­kə ki­mi cəl­b­e­di­ci­li­yi və nəq­liy­yat sa­hə­sin­­də rə­qa­bət­li­li­yi ar­ta­caq. Bu isə əla­və in­ves­ti­si­ya­la­rın ya­tı­rıl­ma­sı­na, ye­ni is­teh­sa­lat sa­hə­lə­ri­nin və iş yer­lə­ri­nin açıl­ma­sı­na, ti­ca­rə­tin, ümu­miy­yət­lə, biz­ne­sin in­ki­şa­fı­na şə­rait ya­ra­da­caq.

Bil­di­yi­niz ki­mi, Azər­bay­can Pre­­ zi­den­ti cə­nab İl­ham Əli­ye­vin tə­şəb­büs­ka­rı ol­du­ğu və son döv­rün ən iri nəq­liy­yat inf­rast­ruk­tur la­yi­hə­lə­­rin­dən sa­yı­lan Ba­kı-Tbi­li­si-Qars də­­ mir yo­lu­nun ti­kin­ti­si ar­tıq ye­kun­­ laş­dı­rı­lıb və okt­yab­rın 30-da ye­ni xət­tin is­tis­ma­ra ve­ril­mə­si mə­ra­si­mi ke­çi­ri­lib. Bu də­mir yo­lu xət­ti Av­ro­­pa ilə Asi­ya ara­sın­da da­şın­ma­lar­da bö­yük əhə­miy­yə­tə ma­lik­dir. La­yi­­hə­nin ta­ri­xi İpək Yo­lu üzə­rin­də qu­­ rul­ma­sı re­gion öl­kə­lə­ri üçün onun cəl­be­di­ci­li­yi­ni ar­tı­rır. Ba­kı-Tbi­li­si-Qars də­mir yo­lu Azər­bay­can, Gür­­ cüs­tan və Tür­ki­yə əla­qə­lə­ri­ni, əmək­daş­lı­ğı­nı möh­kəm­lən­dir­məklə, yanaşı Av­ro­pa ilə Asi­ya ara­sın­da yük­da­şı­ma­lar sis­te­min­də mal döv­riy­yə­si­nin art­ma­sı­na şə­rait ya­ra­da­caq. Ba­kı-Tbi­li­si-Qars də­mir yo­lu Azər­bay­can, Gür­cüs­tan və Tür­ki­yə ara­sın­da qar­daş­lı­ğın, döv­­ lət­lə­ra­ra­sı mü­na­si­bət­lə­rin və ti­ca­rə­tin in­ki­şa­fı ba­xı­mın­dan tək­cə da­şı­­ma­lar sis­te­min­də de­yil, həm də Av­ra­si­ya qi­tə­sin­də sə­na­ye və kənd tə­sər­rü­fa­tı­nın, gə­mi­çi­li­yin, də­mir yo­lu sə­na­ye­si­nin və ma­şın­qa­yır­ma­nın yük­sə­li­şi üçün, elə­cə də biz­nes və məş­ğul­luq sa­hə­sin­də də xü­su­si tə­si­rə ma­lik­dir.

Ba­kı-Tbi­li­si-Qars də­mir yo­lu­nun in­şa­sı­nın hə­ya­ta ke­çi­ril­mə­si iq­ti­sa­­di sə­mə­rə­li­lik, sü­rət və vaxt tez­li­yi, təh­lü­kə­siz­lik və eti­bar­lı­lıq ba­xı­­mın­dan bö­yük əhə­miy­yət kəsb edir. Yük­da­şı­ma­la­rın həc­mi 3-cü is­tis­mar ilin­də 3-5 mil­yon ton, 5-ci is­tis­mar ilin­də 6-8 mil­yon ton, 10-cu is­tis­mar ilin­də isə 10 mil­yon ton və da­ha çox proq­noz­laş­dı­rı­lır. 2034-cü il­də 3 mil­yon sər­ni­şin və 17 mil­yon ton yük da­şı­na­ca­ğı eh­ti­­mal olu­nur.

Ba­kı-Tbi­li­si-Qars də­miryo­lu “Şərq-Qərb” nəq­liy­yat dəh­li­zin­də yük­da­şı­ma­la­rın qiy­mə­ti­ni aşa­ğı sa­­la­caq, mal­la­rın çat­dı­rıl­ma müd­də­­ti­ni qı­sal­da­caq. Bu yol he­sa­bı­na yük­lə­ri Çi­nin şərq əya­lət­lə­rin­dən Tür­ki­yə­yə qə­dər 15-20 gü­nə nəql et­mək müm­kün­dür. Al­ter­na­tiv də­­niz yol­la­rı ilə bu rə­qəm 40-45 gün təş­kil edir.

Bun­dan baş­qa Mər­kə­zi Asi­ya öl­­kə­lə­ri­nin Av­ro­pa­ya çı­xı­şı asan­la­şa­­caq. Ey­ni za­man­da, Əf­qa­nıs­ta­nın da im­kan­la­rı unu­dul­ma­ma­lı­dır. Qərb geoloq­la­rı tə­rə­fin­dən bir ne­çə il ön­cə bu öl­kə­də nə­həng həcm­də, ümu­mi də­yə­ri bir tril­yon dol­la­ra bə­ra­bər də­mir, qı­zıl, mis, ko­balt və mo­lib­den eh­ti­yat­la­rı aş­kar­lan­mış­­ dır. Bu ami­li be­lə is­tis­na et­dik­də, dəh­li­zin ef­fek­tiv­li­yi ye­nə də qiy­­mət­li ola­raq qa­lır.

Heç şüb­hə yox­dur ki, bu la­yi­hə­­nin im­kan­la­rın­dan qon­şu Ru­si­ya­­nın da is­ti­fa­də et­mə­si real­lı­ğa ya­­xın eh­ti­mal­dır. Bu, ilk növ­bə­də Ru­si­ya ilə Tür­ki­yə ara­sın­da son za­man­lar kəs­kin ar­tan xa­ri­ci ti­ca­­rət döv­riy­yə­si ilə əla­qə­dar­dır. Mə­­lum­dur ki, ha­zır­da bu iki öl­kə ara­sın­da də­miryo­lu bağ­lan­tı­sı yox­dur. Bu la­yi­hə isə hə­min bağ­­lan­tı­la­rı Azər­bay­can üzə­rin­dən ger­çək­ləş­di­rə bi­lər. Ba­kı-Tbi­li­si-Qars də­mir yo­lu həm­çi­nin Tür­ki­yə­nin Mer­sin li­ma­­nı va­si­tə­si ilə Ara­lıq də­ni­zi re­gionu­na çı­xı­şı tə­min edir. Bu da öz növ­­bə­sin­də la­yi­hə­nin əla­və üs­tün­lük­­lə­rin­dən­dir.

Azər­bay­can isə Ba­kı-Tbi­li­siQars də­mir yo­lu va­si­tə­si ilə Tür­ki­yə ilə bir­ba­şa də­miryo­lu əla­qə­si ya­rat­maq­la iki döv­lət ara­sın­da olan mü­na­si­bət­lə­ri da­ha da möh­­kəm­lən­di­rə­cək. Bu la­yi­hə Nax­çı­­van Mux­tar Res­pub­li­ka­sı­nı blo­ka­­da­dan çı­xa­ra­raq onun nəq­liy­yat müs­tə­qil­li­yi­nin tə­min edil­mə­sin­­ də də va­cib amil­lər­dən­dir. Be­lə ki, Er­mə­nis­ta­nın Azər­bay­ca­na mə­­lum tə­ca­vü­zü nə­ti­cə­sin­də pay­taxt Ba­kı­nı Nax­çı­van­la bir­ləş­di­rən qu­­ru nəq­liy­yat kom­mu­ni­ka­si­ya­la­rı bağ­lan­mış­dır. Ona gö­rə də Azər­­ bay­can hö­ku­mə­ti As­ta­ra-Rəşt-Nax­çı­van də­miryo­lu­nun in­şa­sı­na ma­raq gös­tər­mək­lə, ey­ni za­man­­da, Ba­kı-Tbi­li­si-Qars də­mir yo­lu xət­ti la­yi­hə­si ilə bağ­lı Qars­dan Nax­çı­va­na ay­rı­ca bir də­mir yo­lu qo­lu­nun çə­kil­mə­si­ni növ­bə­ti bir plan ki­mi nə­zər­dən ke­çi­rir. Bu­­nun­la da Nax­çı­van Mux­tar Res­­pub­li­ka­sı­nın nəq­liy­yat prob­le­mi tam həll edi­lə­cək.

Be­lə­lik­lə, Av­ro­pa ilə Asi­ya ara­­sın­da da­şı­ma­lar­da ye­kun bənd sa­­yı­lan Ba­kı-Tbi­li­si-Qars də­mir yo­lu xət­ti həm si­ya­si, həm iq­ti­sa­di, həm də st­ra­te­ji ba­xım­dan bö­yük əhə­miy­yət da­şı­yır və Azər­bay­can xal­­ qı bun­dan son­ra uzun il­lər ər­zin­də bu qlo­bal la­yi­hə­dən fay­da­la­na­caq, gə­lə­cək nə­sil­lər onun bəh­rə­si­ni gö­­rə­cək­lər.


- Ca­vid müəl­lim, “Şi­mal-Cə­nub” bey­nəl­xalq nəq­liy­yat dəh­li­zi üz­rə də­mir yo­lu­nun in­şa­sı iş­lə­ri han­sı mər­hə­lə­də­dir?
- Azər­bay­can Pre­zi­den­ti cə­nab İl­ham Əli­ye­vin tap­şı­rıq­la­rı əsa­sın­­ da öl­kə­miz­də, ey­ni za­man­da, “Şi­­ mal-Cə­nub” nəq­liy­yat dəh­li­zi­nin in­ki­şa­fı is­ti­qa­mə­tin­də önəm­li ad­­dım­lar atı­lır. Azər­bay­can, Ru­si­ya və İran döv­lət baş­çı­la­rı­nın 2016- 2017-ci il­lər­də ke­çir­dik­lə­ri üç­tə­rəf­li gö­rüş­lər, ey­ni za­man­da, apa­rı­lan iki­tə­rəf­li da­nı­şıq­lar, ora­da mü­za­ki­rə olu­nan mə­sə­lə­lər və qə­bul edi­­lən qə­rar­lar bir­ba­şa “Şi­mal-Cə­nub” bey­nəl­xalq nəq­liy­yat dəh­li­zi­ninin­­ ki­şa­fı­na tə­sir gös­tə­rir.
2016-cı il fev­ra­lın 23-də Azər­­ bay­can Res­pub­li­ka­sı­nın Pre­zi­den­ti İl­ham Əli­ye­vin İran İs­lam Res­pub­­ li­ka­sı­na sə­fə­ri za­ma­nı “Azər­bay­can Res­pub­li­ka­sı Hö­ku­mə­ti ilə İran İs­­lam Res­pub­li­ka­sı Hö­ku­mə­ti ara­­ sın­da Azər­bay­can və İran də­mir yol­la­rı­nın əla­qə­lən­di­ril­mə­si haq­­qın­da” Çər­çi­və Sa­zi­şi və bu sa­ziş­lə bir­ba­şa əla­qə­si olan “Azər­bay­can Də­mir Yol­la­rı” QSC ilə İran İs­lam Res­pub­li­ka­sı­nın Də­mir Yol­la­rı ara­­sın­da “Azər­bay­can-İran döv­lət sər­hə­din­də As­ta­ra ça­yı üzə­rin­də də­­mir yo­lu kör­pü­sü­nün ti­kin­ti­si haq­qın­da” Mü­qa­vi­lə im­za­la­nıb. Əl­də edi­lən iki­tə­rəf­li ra­zı­lı­ğa əsa­sən iri inf­rast­ruk­tur la­yi­hə­si­nə - Azər­bay­­can və İran də­mir yol­la­rı­nın bir­ləş­ di­ril­mə­si­nə dair iş­lə­rə start ve­ril­di. İl­kin mər­hə­lə­də Azər­bay­ca­nın As­­ta­ra stan­si­ya­sı ilə İra­nın As­ta­ra stan­si­ya­sı ara­sın­da də­miryo­lu­nun və iki döv­lət sər­hə­din­də də­mir yo­­lu kör­pü­sü­nün in­şa­sı­na baş­la­nı­lıb.

Tə­mə­li 2016-cı il ap­re­lin 20-də qo­yu­lan As­ta­ra ça­yı üzə­rin­də 82,5 metr uzun­lu­ğu, 8 metr hün­dür­lü­­yü və 11,8 metr eni olan kör­pü­nün ti­kin­ti­si də tam ye­kun­laş­dı­rı­lıb. Bu­nun­la ya­na­şı Azər­bay­ca­nın As­­ta­ra stan­si­ya­sın­dan İran sər­hə­di­nə qə­dər 8,5 km əsas yol, 7,52 km stan­si­ya­da­xi­li yol­lar, ümu­mi­lik­də isə 16 km-dən ar­tıq də­mir yo­lu­nun ti­kin­ti­si tam ba­şa çat­dı­rı­lıb. Be­lə­­lik­lə, Azər­bay­can əra­zi­sin­də bü­tün iş­lər ar­tıq ta­mam­la­nıb, yə­ni bü­tün inf­rast­ruk­tur ha­zır­dır.

Bu gün İran tə­rə­fin­də 1,4 km-lik də­mir yo­lu­nun və İran əra­zi­sin­də yer­lə­şən As­ta­ra stan­si­ya­sı­nın bi­na­­ sı­nın in­şa iş­lə­ri apa­rı­lır ki, bun­la­rın da 2017-ci il de­kab­rın son­la­rın­da ta­mam­la­na­ca­ğı nə­zər­də tu­tu­lur. Elə hə­min ta­rix­də ilk yük qa­ta­rı­nın Azər­bay­can­dan İra­na yo­la sa­lın­­ma­sı plan­laş­dı­rı­lır.

As­ta­ra-As­ta­ra də­mir yo­lu­nun in­şa­sı ba­şa çat­dıq­dan son­ra Azər­­bay­can­la İran ara­sın­da tran­zit yük­lə­rin da­şın­ma­sı hər iki tə­rəf üçün asan­la­şa­caq. Bun­dan əla­və iki öl­­kə­nin də­mir yol­la­rı­nı tam bir­ləş­­dir­mək məq­sə­di ilə 167 km-lik As­­ta­ra-Rəşt də­mir yo­lu­nun in­şa­sı­na start ve­ril­mə­li­dir. Bu iş­lər Azər­­bay­can hö­ku­mə­ti­nin ayır­dı­ğı kre­­dit he­sa­bı­na hə­ya­ta ke­çi­ri­lə­cək. Bü­­ tün iş­lər ye­kun­la­şan­dan son­ra Skan­di­na­vi­ya öl­kə­lə­ri, Ru­si­ya, Azər­bay­can və İra­nın də­mir yol­la­rı bir şə­bə­kə­də bir­lə­şə­cək və Şi­mal­­dan İran kör­fə­zi­nə qə­dər va­hid də­mir yo­lu for­ma­la­şa­caq.


- “Azər­bay­can Də­mir Yol­la­rı” Qa­pa­lı Səhm­dar Cə­miy­yə­ti öl­kə­mi­zin di­na­mik in­ki­şaf edən, bö­yük iq­ti­sa­di töh­fə­lər vəd edən qu­ru­mu­dur. Ümumiy­yət­lə, rəh­bər­lik et­di­yi­niz ida­rə­də son il­lər apa­rı­lan is­la­hat­lar han­sı nailiy­yət­lə­rin əldə olun­ma­sı­na gə­ti­rib çı­xardı?
 - Pre­zi­den­t İl­ham Əli­ye­vin diq­qət və qay­ğı­sı, tap­şı­rıq və gös­­ tə­riş­lə­ri nə­ti­cə­sin­də son il­lər res­­pub­li­ka­mı­zın əra­zi­sin­də möv­cud olan də­mir yol­la­rı­nın in­ki­şaf et­di­­ril­mə­si və bey­nəl­xalq stan­dart­lar əsa­sın­da rə­qa­bə­tə da­vam­lı və­ziy­­yə­tə gə­ti­ril­mə­si is­ti­qa­mə­tin­də bö­­yük iş­lər gö­rül­müş, həm­çi­nin də­­miryo­lu sis­te­min­də bir sı­ra iri la­yi­hə­lər hə­ya­ta ke­çi­ril­miş, öl­kə­mi­zin tran­zit po­ten­sialı­nın güc­lən­di­ril­­mə­sin­də məq­səd­yön­lü və uğur­lu ad­dım­lar atıl­mış­dır. Ha­zır­da “Azər­bay­can Də­mir Yol­la­rı” QSC tə­rə­fin­dən hə­rə­kət he­yə­ti­nin ye­ni­lən­mə­si, sər­ni­şin və yük da­şı­ma­la­rın­da ope­ra­tiv­li­yin və təh­lü­kə­siz­li­yin tə­min olun­ma­sı, xid­mət key­fiy­yə­ti­nin bey­nəl­xalq stan­dart­lar əsa­sın­da yük­səl­dil­mə­­si, da­xi­li ins­ti­tu­sional sis­te­min tək­­mil­ləş­di­ril­mə­si, ha­be­lə öl­kə­nin id­­xal-ix­rac po­ten­sialı­nın ar­tı­rıl­ma­sı is­ti­qa­mə­tin­də bir sı­ra la­yi­hə­lər ic­ra edil­mək­də­dir.

Bu gün Azər­bay­can də­mir yol­la­rı­nın ümu­mi uzun­lu­ğu 2910 km təş­kil edir ki, onun da 60%-i elekt­­ rik­ləş­di­ril­miş yol­dur. Də­mir yol­lar av­to­mat­laş­dı­rıl­mış işa­rə­ver­mə sis­­te­mi ilə təc­hiz olu­nub. Azər­bay­can də­mir yol­la­rın­da ye­ni­lən­mə pro­se­si­nin va­cib his­sə­si olan inf­rast­ruk­­tur əsas­lı tə­mir edi­lir və ye­ni də­mir yol­la­rı ti­ki­lir. Bu iş­lər çər­çi­və­sin­də yol­la­rın üst qu­ru­lu­şu­nun və elekt­­rik təc­hi­za­tı sis­te­mi­nin ye­ni­dən qu­rul­ma­sı, işa­rə­ver­mə və ra­bi­tə sis­tem­lə­ri­nin tək­mil­ləş­di­ril­mə­si, mər­kəz­ləş­di­ril­miş dis­pet­çer ida­­ rəet­mə sis­te­mi­nin ya­ra­dıl­ma­sı hə­­ya­ta ke­çi­ri­lir.

Azər­bay­can də­mir yol­la­rın­da hə­rə­kət tər­ki­bi­nin ye­ni­lən­mə­si­nə dair çox­tə­rəf­li iş­lər apa­rı­lır. Yük va­qon par­kı­nın 60%-i ye­ni­lə­nib. Ey­ni ilə lo­ko­mo­tiv par­kın ye­ni dən­qu­rul­ma­sı məq­sə­di ilə ye­ni elekt­ro­voz və tep­lo­voz­lar alı­nıb ki, on­la­rın ara­sın­da Fran­sa­nın “Als­tom” şir­kə­ti­nin is­teh­sa­lı olan 50 ədəd müasir elekt­ro­voz­lar da var. Bu­nun­la ya­na­şı Ba­kı-Sum­qa­yıt sü­rət qa­ta­rı, ha­be­lə Nax­çı­van-Təb­­riz-Məş­həd qa­ta­rı is­ti­fa­də­yə ve­ril­­ib,  bü­tün mü­va­fiq inf­rast­ruk­tur şə­bə­kə­si qu­rul­ub.

Öl­kə rəh­bə­ri İl­ham Əli­yev cə­­nab­la­rı tə­rə­fin­dən və­tən­daş və in­­san məm­nun­lu­ğu­nun tə­mi­ni məq­­sə­dilə for­ma­laş­dı­rıl­mış və dün­ya sə­viy­yə­sin­də ta­nın­mış bir bren­də çev­ril­miş ASAN in­no­va­tiv sis­te­mi çər­çi­və­sin­də də­mir yol­la­rın­da mü­­hüm is­la­hat­lar hə­ya­ta ke­çi­ril­miş­­dir. Be­lə ki, 2016-cı il­də cə­nab Pre­­zi­den­tin açı­lış mə­ra­si­min­də iş­ti­rak et­di­yi “ASAN qa­tar” is­ti­fa­də­yə ve­­ril­miş­dir. Bu­nun­la da in­san­la­rın məm­nun­lu­ğu­nun tə­min edil­mə­si is­ti­qa­mə­tin­də da­ha bir in­no­va­tiv­li­­yə nail olun­muş, re­gion­lar­da əha­li­nin möv­cud tə­lə­bat­la­rı­nın ödə­nil­­mə­si pro­se­si asan­laş­dı­rıl­mış­dır.

2015-2016-cı il­lər­də cə­miy­yə­tin yer­ləş­di­yi in­zi­ba­ti bi­na əsas­lı tə­mir edil­miş, Ba­kı Sər­ni­şin Vağ­za­lı­nın bi­na­sı, elə­cə də böl­gə­lər­də 18 də­­mir­yol vağ­za­lı əsas­lı tə­mir olu­na­­raq ye­ni­dən qu­rul­muş, müasir stan­dart­la­ra ca­vab ve­rən və in­san­­la­rın məm­nun­lu­ğu­nu tə­min edən sə­viy­yə­yə çat­dı­rıl­mış­dır. Atıl­mış uğur­lu ad­dım­la­rın da­va­mı ola­raq, sər­ni­şin­lə­rin ra­hat­lı­ğı­nı tə­min et­­mək məq­sə­di ilə bi­let­lə­rin “on­layn” sa­tı­şı­na baş­la­nıl­mış­dır.

 Yük da­şı­ma­la­rı­na gəl­dik­də isə bu sa­hə­də si­fa­riş­lə­rin “on­layn” şə­­kil­də ve­ril­mə­si və ta­rif­lə­rin “on­­ layn” he­sab­lan­ma­sı iş­lə­ri ic­ra olun­muş­dur. Bu in­no­va­tiv təd­bir də öz növ­bə­sin­də də­mir yol­la­rı ilə yük da­şı­ma­la­rı­nın həc­mi­nin art­ma­sı­na tə­kan ve­rə­cək­dir. Ha­zır­da “ADY” QSC-də yük da­şı­ma­la­rı­nın ida­rə olun­ma­sı üz­rə “ADY SMART” ad­lı av­to­mat­laş­dı­rıl­mış ida­rəet­mə sis­te­mi ya­ra­dı­lıb. Sis­tem va­si­tə­si ilə yük­lə­rin nəq­lin­də, yük­lə­mə-bo­­şalt­ma əmə­liy­yat­la­rın­da vaxt it­ki­­si­nin azal­dıl­ma­sı, hə­rə­kət he­yə­ti­­ nin stan­si­ya­lar­da dur­ma müd­də­ti­­nin mi­ni­mu­ma en­di­ril­mə­si, mə­lu­­mat­la­rın ope­ra­tiv mü­ba­di­lə­si, ana­­li­tik he­sa­bat­la­rın ha­zır­lan­ma­sı və di­gər əmə­liy­yat­la­rı tez və ra­hat hə­­ya­ta ke­çir­mək olur.

Bu iş­lər­lə ey­ni vaxt­da Azər­bay­­can də­mir yol­la­rın­da ida­rəet­mə sis­te­mi­nin tək­mil­ləş­di­ril­mə­si məq­­sə­di ilə dün­ya­da özü­nü doğ­rul­dan “Orac­le ERP” sis­te­mi­nin tət­bi­qi­nə baş­la­nı­lıb. Bu­nun­la ma­liy­yə nə­za­­rə­ti və gə­lir-xərc­lə­ri­n op­ti­mal­laş­­dı­rıl­ma­sı müm­kün­dür. Azər­bay­ca­nın tran­zit po­ten­sialı­­nın ar­tı­rıl­ma­sı məq­sə­di ilə “Azər­­bay­can Də­mir Yol­la­rı” QSC tə­rə­­ fin­dən öl­kə əra­zi­sin­dən ke­çən bey­nəl­xalq nəq­liy­yat dəh­liz­lə­ri­nin in­­ki­şa­fı is­ti­qa­mə­tin­də mü­hüm ad­­dım­lar atı­lıb.

- Re­gion­la­ra və Ba­kı kənd­lə­rinə sü­rət qa­tar­la­rı­nın iş­lə­mə­si ilə bağ­lı mə­sə­lə­lər gün­dəm­də­dir. Bu is­ti­qa­mət­də han­sı iş­lə­rin gö­rül­mə­si plan­laş­dı­rı­lır?
- Azər­bay­can Pre­zi­den­ti cə­nab İl­ham Əli­ye­vin iş­ti­ra­kı ilə 2015-ci il sent­yab­rın 12-də 84 km uzun­lu­ğu olan Ba­kı-Sum­qa­yıt marş­ru­tu ilə hə­rə­kət edən sü­rət­li elekt­rik qa­ta­rı is­ti­fa­də­yə ve­ri­lib. Hə­min sü­rət qa­ ta­rı qı­sa müd­dət ər­zin­də bö­yük po­pul­yar­lıq qa­za­nıb. Ötən dövr ər­­zin­də bu qa­tar­dan ar­tıq 2 mil­yon­dan çox və­tən­da­şı­mız is­ti­fa­də edib. Ba­kı-Sum­qa­yıt marş­ru­tu ilə hə­rə­­kət edən sü­rət­li elekt­rik qa­ta­rı Bakı-Sum­qa­yıt ma­gist­ral av­to­mo­bil yo­lun­da tı­xac­la­rın azal­ma­sı­na şə­­rait ya­ra­dıb.
Azər­bay­can Pre­zi­den­ti İl­ham Əli­ye­vin tap­şı­rı­ğı­na əsa­sən res­­pub­li­ka­mız­da sü­rət qa­tar­la­rı marş­­rut­la­rı­nın ge­niş­lən­di­ril­mə­si is­ti­qa­­mə­tin­də iş­lər gö­rü­lür. Ha­zır­da 98 km uzun­lu­ğu olan Ba­kı-Pir­şa­ğı-Sum­qa­yıt də­mir yo­lun­da tə­mir iş­­lə­ri apa­rı­lır ki, bu­nun nə­ti­cə­sin­də də Ba­kı-Bi­lə­cə­ri-Sum­qa­yıt-Pir­şa­ğı-Ba­kı dairə­vi də­mir yo­lu sər­ni­şin­lə­rin ix­ti­ya­rı­na ve­ri­lə­cək. Bun­dan başqa Ba­kı-Gən­cə sü­rət qa­ta­rı­nın da 2018-ci il­də is­ti­fa­də­yə ve­ril­mə­si planlaşdırılır.
İş­lər bu­nun­la bit­­mir. Ar­tıq Ba­kı və Ab­şe­ron şə­hə­r­ət­ra­fı elekt­rik qa­tar­la­rı­nın hə­rə­kə­ti­­ nin bər­pa­sı ilə bağ­lı bir sı­ra tədbirlər gö­rü­lür. Ba­kı-Ba­kı­xa­nov-Zi­rə, Ba­­kı-Zab­rat-Bağ­lar, Ba­kı-Ye­ni Su­ra­xa­nı-Höv­san, Ba­kı-Ye­ni Su­ra­xa­nı-Ha­­va li­ma­nı marş­rut­la­rı üz­rə sü­rət qa­tar­la­rı­nın is­ti­fa­də­yə ve­ril­mə­si ilə bağ­lı il­kin mər­hə­lə­də tə­ləb olu­nan tex­ni­ki iş­lər hə­ya­ta ke­çi­ri­lir.
Azər­bay­can­da tu­riz­min in­ki­şaf et­di­ril­mə­si məq­sə­di ilə də­mir yo­lu inf­rast­ruk­tu­ru­nun ge­niş­lən­di­ril­­mə­si tələbinə uyğun “Azər­bay­can Də­mir Yol­la­rı” QSC tə­rə­fin­dən öl­­kə­mi­zin tu­rizm mər­kəz­lə­ri­nə sər­­ni­şin da­şı­ma­la­rı­nın hə­ya­ta ke­çi­ril­­mə­si üçün tex­ni­ki əsas­lan­dır­ma­lar ar­tıq ha­zır­la­nıb. Gə­lə­cək­də Ba­kı-Lə­ki-Qə­bə­lə və Ba­kı-Xu­dat-Şah­dağ də­mir yol­la­rı­nın ti­kin­ti­si apa­rı­la­­raq bu is­ti­qa­mət­lər­də də sü­rət­li qa­tar­la­rın is­tis­ma­ra ve­ri­lə­cə­yi nə­­zər­də tu­tu­lub.